Wanneer je kindje voor de 37e week van je zwangerschap wordt geboren, is hij te vroeg geboren of prematuur. Een baby die voor de 32 weken ter wereld komt of een geboortegewicht van onder de 1500 gram heeft, wordt extreem prematuur genoemd.

Couveuse

In beide gevallen zal je baby in de couveuse op de neonatale intensive care afdeling (NICU) komen te liggen. De couveuse dient verschillende doelen. Ten eerste houdt die je baby warm: hij is te vroeg geboren om de eigen lichaamstemperatuur te kunnen regelen en heeft nog niet genoeg lichaamsvet ter isolatie. Ook is de couveuse voorzien van ademhalingsapparatuur en apparatuur voor de luchtvochtigheid en luchtsnelheid. Bovendien beschermt de couveuse tegen infectiegevaar.

Dreigende vroeggeboorte

Wanneer je te vroeg dreigt te bevallen, kunnen er enkele dingen worden gedaan om de geboorte uit te stellen. Mochten alleen je vliezen zijn gebroken, dan kan antibiotica ervoor zorgen dat niet alleen een infectie wordt voorkomen, maar ook de zwangerschap verlengd. Komen de weeën te vroeg op gang, dan krijg je vaak weeënremmers toegediend. Wanneer er al sprake is van ontsluiting, bieden deze medicijnen vaak maar enkele uren tot dagen uitstel, maar elk beetje extra tijd in de baarmoeder is van grote waarde voor je kindje. Ten slotte kun je een injectie krijgen met corticosteroïden. Dit zijn bijnierschorshormonen die via de placenta bij het kindje komen en de longen en andere organen sneller laten rijpen.

Oorzaak vroeggeboorte

Extreme prematuriteit komt bij ongeveer 2 tot 3% van alle zwangerschappen voor. Prematuriteit en extreme prematuriteit samen, bij ongeveer 7 tot 8%. In 20% van de gevallen is een vroeggeboorte kunstmatig opgewekt, omdat de baby bijvoorbeeld niet goed groeit in de baarmoeder, de moeder in gevaar is door zwangerschapsvergiftiging o.i.d. of als de placenta loslaat. Oorzaken voor een spontane vroeggeboorte zijn moeilijk exact te geven. Vaak is het een combinatie van factoren. Een mogelijke oorzaak is een infectie aan de vagina die is opgestegen naar de baarmoeder. Ook weten we dat een eerdere vroeggeboorte de kans op een volgende vergroot. Daarnaast worden verbanden gelegd tussen vroeggeboorte en:

• Een hogere leeftijd van de moeder
• Een meerlingenzwangerschap
• Roken tijdens de zwangerschap
• Infecties tijdens de zwangerschap, zoals ontsteking van tanden en weefsel rond de tanden
• IVF
• Een eerdere abortus
• Een korte periode tussen twee zwangerschappen
• Een kortere baarmoederhals
• Slapte van de baarmoedermond tijdens de zwangerschap
• Consumptie van alcohol tijdens de zwangerschap
• Etniciteit: zwarte vrouwen hebben twee keer zoveel kans op vroeggeboorte dan blanke vrouwen
• Een te grote hoeveelheid vruchtwater

Gevolgen voor jezelf

Een vroeggeboorte heeft bijna altijd een enorme impact op de ouders. Niet zo gek, want door deze onverwachte gebeurtenis wordt je van je pasgeboren baby gescheiden. Voor je gevoel sta je machteloos langs de kant. Net geboren, wordt je kindje meteen voor een enorme taak gesteld. Je kan alleen maar hopen dat hij zich hier goed doorheen kan slaan. Daarbij komt je angst dat zijn premature geboorte op zijn verdere ontwikkeling van invloed zal zijn. En misschien was je zelf nog helemaal niet klaar voor de geboorte.

Dit alles zijn dingen die je samen met je partner zult moeten verwerken. Probeer ook zoveel mogelijk betrokken te zijn bij het personeel van de NICU dat je kindje verzorgt. Het helpt enorm als je moedermelk kunt kolven om aan je baby te geven. Enorm heilzaam voor je kind én voor jou (en je partner) is ook ‘buidelen’: je baby tegen de blote huid aanhouden. Laat ten slotte de couveuse geen belemmering zijn om contact met je kindje te maken. Raak hem aan, praat tegen hem en zit bij hem. Laat weten dat je er bent, net zoals hij nog in je buik zat.

Gevolgen voor je kind

Uit diverse onderzoeken blijkt dat vroeggeboren kinderen op latere leeftijd tegen verschillende problemen kunnen aanlopen. Ze hebben gemiddeld een lagere IQ-score en meer moeite met het volgen van onderwijs. Ook krijgen ze vaker te maken met aandacht- en gedragsstoornissen. Het lijkt erop dat vroeggeboren kinderen, met name jongens, cognitief beperkter zijn dan voldragen kinderen. Visuele en motorische problemen lijken vaker voor te komen.

Dit alles is een opsomming van conclusies uit verschillende onderzoeken die bij een groot aantal kinderen van uiteenlopende leeftijden zijn gedaan, waarvan sommige al in de jaren tachtig. Sindsdien is er op medisch vlak veel vooruitgang geboekt. Het hoeft dus absoluut niet te betekenen dat je kind met al deze gevolgen te maken zal krijgen. Wel kan het je helpen problemen vroegtijdig te signaleren.